Afgelopen maandag was ik met mijn zwager naar de Zuiderkerk in Amsterdam voor een conferentie met de klinkende titel Results Event Horizon Telescope (zie https://www.knaw.nl/nl/actueel/agenda/event-horizon-telescope). Vier van de vele betrokken wetenschappers (Heino Falcke, Remo Tilanus, Monika Moscibrodzka en Sera Markoff) informeerden de toehoorders over de methoden die gebruikt werden voor het realiseren van bovenstaande afbeelding.
Indrukwekkend was te horen dat door vier groepen wetenschappers algoritmes gemaakt werden, terwijl een paar theoretici bedachten hoe mogelijkerwijs de event horizon er uit zou kunnen zien. Op basis van de mogelijke modellen (ook dat waren er vier: een ring, een sikkel, een schijf en een dubbele kleine schijf) werd uitgerekend hoe de bijbehorende radiodata er uit zou ‘zien’. Die gesimuleerde radiodata werd vervolgens met de vier algoritmes getest om te zien of deze met het juiste antwoord zouden terug komen, hetgeen inderdaad het geval was. Vervolgens werd de werkelijke data met de vier algoritmes verwerkt en het resultaat gemiddeld. Overigens werd ons meerdere afbeeldingen getoond, waaruit blijkt dat de event horizon dynamisch is.
Ook indrukwekkend was de afmetingen van de event horizon: bij de getoonde afbeeldingen stond een schaalbalk die vrijwel net zo groot als de diameter was en als bijschrift “50µas” (50 micro arc seconds, oftewel 0.000050 arc seconds). Ter vergelijk: mijn C11 met ZWO ASI 1600MM levert 0.28 arc second per pixel op….
Mogelijk nog indrukwekkender was de hoeveelheid data: maar liefst 6 Petabyte aan data was verzameld om bovenstaande afbeelding op te leveren. Een ieder die zeurt over een subje meer of minder moet daar maar eens aan denken… ;-)
Nicolàs
PS: aardig detail: een van de toehoorders was teleurgesteld dat de kleuren niet echt waren….
Gaaf dat je erbij was! Ik heb het online gevolgd, ik weet even niet meer welke van de 4, maar niet die in NL. Wat ik mij nog afvroeg, was het nu 6 Petabyte in totaal of per radio dish? En inderdaad, ik ben al onder de inruk dat we met amateur spullen rond die 0.4″ (mijn record) kunnen komen wat een fractie van een graad is, maar als je dit hoort is het duidelijk hoe groot die prestatie is. In de stream die ik volgde was vraag 1 “waarom is het zo vaag?”, duidelijk een voorbeeld dat het publiek echt meer geinformeerd zou moeten worden aangaande wetenschap. Ik was juist zwaar onder de indruk van de resolutie. :)
Als je nagaat dat de maximaal haalbare resolutie 3µas is, dan is een plaatje met een diameter van 50µas een hele prestatie.
Ik meen dat die 6 petabyte voor dit ene plaatje was, dus van alle telescopen tezamen. Op https://eventhorizontelescope.org/ lees ik dat iedere telescoop 350 terabytes per dag produceerde (bandbreedte 64Gbps), 6 petabytes is dan 18 telescopen aan data en dat klopt wel ongeveer met het aantal telescopen (13 als ik het goed begrijp, zie https://iopscience.iop.org/article/10.3847/2041-8213/ab0c96/meta) dat mee deed. Er zijn meerdere waarnemingssessies geweest, als ik het goed heb was iedere afbeelding het resultaat van een enkele dag waarnemen. Overigens was het budget voor harde schijven ‘slechts’ 1 miljoen euro….
Afgelopen maandag was ik met mijn zwager naar de Zuiderkerk in Amsterdam voor een conferentie met de klinkende titel Results Event Horizon Telescope (zie https://www.knaw.nl/nl/actueel/agenda/event-horizon-telescope). Vier van de vele betrokken wetenschappers (Heino Falcke, Remo Tilanus, Monika Moscibrodzka en Sera Markoff) informeerden de toehoorders over de methoden die gebruikt werden voor het realiseren van bovenstaande afbeelding.
Indrukwekkend was te horen dat door vier groepen wetenschappers algoritmes gemaakt werden, terwijl een paar theoretici bedachten hoe mogelijkerwijs de event horizon er uit zou kunnen zien. Op basis van de mogelijke modellen (ook dat waren er vier: een ring, een sikkel, een schijf en een dubbele kleine schijf) werd uitgerekend hoe de bijbehorende radiodata er uit zou ‘zien’. Die gesimuleerde radiodata werd vervolgens met de vier algoritmes getest om te zien of deze met het juiste antwoord zouden terug komen, hetgeen inderdaad het geval was. Vervolgens werd de werkelijke data met de vier algoritmes verwerkt en het resultaat gemiddeld. Overigens werd ons meerdere afbeeldingen getoond, waaruit blijkt dat de event horizon dynamisch is.
Ook indrukwekkend was de afmetingen van de event horizon: bij de getoonde afbeeldingen stond een schaalbalk die vrijwel net zo groot als de diameter was en als bijschrift “50µas” (50 micro arc seconds, oftewel 0.000050 arc seconds). Ter vergelijk: mijn C11 met ZWO ASI 1600MM levert 0.28 arc second per pixel op….
Mogelijk nog indrukwekkender was de hoeveelheid data: maar liefst 6 Petabyte aan data was verzameld om bovenstaande afbeelding op te leveren. Een ieder die zeurt over een subje meer of minder moet daar maar eens aan denken… ;-)
Nicolàs
PS: aardig detail: een van de toehoorders was teleurgesteld dat de kleuren niet echt waren….
Gaaf dat je erbij was! Ik heb het online gevolgd, ik weet even niet meer welke van de 4, maar niet die in NL. Wat ik mij nog afvroeg, was het nu 6 Petabyte in totaal of per radio dish? En inderdaad, ik ben al onder de inruk dat we met amateur spullen rond die 0.4″ (mijn record) kunnen komen wat een fractie van een graad is, maar als je dit hoort is het duidelijk hoe groot die prestatie is. In de stream die ik volgde was vraag 1 “waarom is het zo vaag?”, duidelijk een voorbeeld dat het publiek echt meer geinformeerd zou moeten worden aangaande wetenschap. Ik was juist zwaar onder de indruk van de resolutie. :)
Als je nagaat dat de maximaal haalbare resolutie 3µas is, dan is een plaatje met een diameter van 50µas een hele prestatie.
Ik meen dat die 6 petabyte voor dit ene plaatje was, dus van alle telescopen tezamen. Op https://eventhorizontelescope.org/ lees ik dat iedere telescoop 350 terabytes per dag produceerde (bandbreedte 64Gbps), 6 petabytes is dan 18 telescopen aan data en dat klopt wel ongeveer met het aantal telescopen (13 als ik het goed begrijp, zie https://iopscience.iop.org/article/10.3847/2041-8213/ab0c96/meta) dat mee deed. Er zijn meerdere waarnemingssessies geweest, als ik het goed heb was iedere afbeelding het resultaat van een enkele dag waarnemen. Overigens was het budget voor harde schijven ‘slechts’ 1 miljoen euro….